Γράφει ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναϊρόμπης κ. Μακάριος στην Romfea.gr

Γεγονότα και εμπειρίες

Βρισκόμαστε, από τότε που η Χάρις του Θεού μας οδήγησε σ’ αυτόν τον χώρο της εξωτερικής ιεραποστολής, μπροστά σ΄ ένα θαύμα.

Το θαύμα είναι διαχρονικό, διδακτικό και μόνιμο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλες αυτές οι δεκαετίες που περνάμε, ακόμα μέχρι σήμερα, ευλογήθηκαν από την αόρατη παρουσία του ίδιου του Θεού με τις πλούσιες δωρεές του Αγίου Πνεύματος μαζί με τα χαρίσματά Του.

Τι ευτυχία! Τι κόπος! Τι στερήσεις! Τι απογοητεύσεις! Τι αρρώστιες! Τι εγχειρίσεις! Τι αποστάσεις! Τι ταξίδια!

Όλα αυτά και άλλα πολλά ιδιαίτερα οι λειτουργίες, τα μυστήρια, οι κηδείες, οι χειροτονίες, τα σχολεία, το κολλέγιο, μα πιο πολύ απ’ όλα η Πατριαρχική μας Σχολή!

Τι να πρωτοθυμηθώ και να μη νιώσω μέσα μου την έντονη παρουσία του Θεού;

Έτσι αισθάνεται κανείς μέσα από τις άπειρες επεμβάσεις Του και την άκρα Του πολυευσπλαχνία «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰώνας» (Εβρ. 13/8).

Ο Θεός και Κύριος μας, το έχω σημειώσει παλαιότερα και το επαναλαμβάνω και σήμερα, συνέχισε όλα αυτά τα χρόνια με την άδολη και σοφή παρουσία Του να μας διδάσκει και να μας προστατεύει σε κάθε μας βήμα ενισχύοντάς μας και στηρίζοντάς μας, ώστε βρισκόμαστε σ΄ εκείνη την ωραία αίσθηση ότι, αν και ζούμε στη γη, στην πραγματικότητα γευόμαστε τα αγαθά του Παραδείσου και γινόμαστε έτσι συμμέτοχοι στον ουράνιο χώρο της άκρας συγκατάβασης και αποδοχής.

Μέσα λοιπόν σ΄ αυτή τη σταυροαναστάσιμη πορεία μας που αισθανόμαστε έντονα ότι μας συνόδευαν οι άγιες μορφές, που έχουμε ήδη σημειώσει παλαιότερα, των σύγχρονων μορφών αγίων πατέρων, που υπήρξαν οι καθοδηγητές μας, αυτοί που μας ενθάρρυναν και μας πρόσεχαν, μας προστάτευαν, αφού ανθρωπίνως ήταν αδύνατο να πορευθούμε στον δρόμο αυτόν τον άγνωστο κι ερειπωμένο αφού δεν πέρασε ακόμα απ’ εκεί ο Χριστός της αγάπης, της συγχώρησης και της άκρας ταπείνωσης.

Εμείς είμαστε ακόμα μικροί, νήπια για να μπορέσουμε να εκπληρώσουμε αυτή την ιερή αποστολή. Άνθρωποι, κληρικοί και λαϊκοί, με αδυναμίες, πειρασμούς, εγωισμό και έπαρση, αυτά που μας καθηλώνουν με τα εγκόσμια μας και δεν μας αφήνουν να ανεβούμε ψηλά το σκαλοπάτι της άπειρης θείας ενέργειας και καταλλαγής.

Όσο κι αν ήταν ψηλός ο βράχος αυτής της αντίθετης, αρνητικής και καταστρεπτικής προσπάθειας, δεν μας λύγισε ούτε μας εντυπωσίασε καν ούτε μας τρόμαξε ούτε μας φοβέρισε, αφού παντού μας κυνηγούσαν κυριολεκτικά οι άγιες μορφές εκείνων των αγίων και αγωνιστών ιεραποστόλων, πρωτοπόρων, που δεν μας άφηναν να παραδώσουμε τους εαυτούς μας στην αποτυχία και εξαφάνιση του ιερού σκοπού μας.

Κινούμαστε, λοιπόν και δεν προφθάνουμε να εκπληρώσουμε την αποστολή μας. Ο δρόμος είναι μακρύς, όμως θα τον διανύσουμε μέχρι να φθάσουμε στο τέρμα της μακρινής αλλά γεμάτης ελπίδες αποστολής μας. Φέτος, που γιορτάσαμε τα 30 χρόνια ποιμαντικής αρχιερατικής διακονίας στον χώρο της εξωτερικής ιεραποστολής, ανακαλύψαμε τις μορφές των αθώων παιδιών που τόσο υπομονετικά περιμένουν να τους δώσουμε έστω μια μικρή ελπίδα για να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Είναι γεγονός ότι ζούμε στον 21ο αιώνα κι όμως είναι αδιανόητο να υπάρχουν τόσα εκατομμύρια μικρών παιδιών που πεθαίνουν ακόμα από την πείνα. Εδώ είναι ακριβώς που ανακαλύψαμε τον εαυτό μας μέσα από την καθημερινή επαφή μας, με τα μικρά αυτά ορφανά και απροστάτευτα παιδάκια.

Είδαμε πολλές εκπλήξεις και πήραμε διδάγματα που μας στηρίζουν και μας ενισχύουν στον αγώνα μας αυτόν. Ένα από τα πολλά σενάρια που γράφει η ζωή, αντιγράφοντας την τέχνη στην πιο ακραία εκδοχή, στον παράδοξο διαγωνισμό ανθρώπινου πόνου.

Τα παιδιά, ακούσιοι πρωταγωνιστές, έγιναν στην αρχή φίλοι πορείας, φιλία που εξελίχθηκε στη συνέχεια σε σχέση στοργής, εγγύτητας και αγάπης, δηλ. σχέση αδελφική, μοιράζονται χαρές και λύπες σαν αδέλφια, συμπαραστέκεται ο ένας στον άλλο, παρηγορεί ο ένας τον άλλο και τον κάνει να ξεχνάει τα προβλήματα, τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις.

Είναι μια φιλία δυνατή που στηρίζεται στην αμοιβαιότητα, την ειλικρίνεια, την ανιδιοτέλεια, την αγνότητα και την αλληλοκατανόηση.

Πολλά τα προβλήματα των ξεχασμένων αυτών εικόνων του Θεού, εδώ στον χώρο μας που ζούμε αλλά και στα διάφορα ορφανοτροφεία μας που είναι πηγές πνευματικής εγρήγορσης για μας. Ζούμε μαζί τους καθημερινά και μοιραζόμαστε τις χαρές και τις λύπες τους, όπως ήδη σημειώσαμε.

Είμαι από τη φύση μου αισιόδοξος και πιστεύω ότι έχουμε μπροστά μας ένα δυνατό και διδακτικό θαύμα. Είναι σημαντικό για μας το γεγονός ότι παραμένουμε ανοικτοί και αγκαλιάζουμε με στοργή τα χτυπήματα της καρδιάς αυτών των αθώων μικρών υπάρξεων.

Αυτό το βήμα μας, μας κάνει να βρισκόμαστε πιο κοντά στον άνθρωπο και δίνουμε νόημα στη ζωή του για να μπορέσουμε να ζήσουμε θετικά αυτό το θαύμα που έχουμε μπροστά μας, το ψάχνουμε και το βρίσκουμε στην καρδιά μας.

Μπορεί τα μάτια να είναι τυφλά, μπορεί να μη βλέπουν διάπλατα δίπλα τους, όμως και μέσα τους στέκει ο ίδιος ο Θεός, ο οποίος είναι εκεί για να κάνει ακριβώς αυτό το θαύμα πραγματικότητα, που είναι η νέα ζωή τους.

Είναι αυτή η ζωή που εμείς καθημερινά απλώνουμε τα χέρια μας, έτσι απλά, για να δώσουμε ελπίδα σ’ αυτά τα παιδάκια που μας περικυκλώνουν ασφυκτικά και περιμένουν να τους δείξουμε λίγη αγάπη για να απαλύνουν τον πόνο τους.

Είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που εργαζόμαστε όλες αυτές τις δεκαετίες, για να καταλήξουμε ότι αυτά που μας συμβαίνουν είναι εμπειρίες άπειρες, που κανείς δεν μπορεί να τις έχει ζήσει, γιατί είναι ιστορίες πραγματικές που μοιραζόμαστε τη δική μας ζωή μαζί τους, που θα μπορούσε κανείς, άνετα, να γράψει ένα σενάριο ταινίας.

Για όλα αυτές τις δεκαετίες στις χώρες του ήλιου και του ύπνου εδώ στην Αφρική, ανακαλύψαμε την αξία του πλησίον, του αδελφού μας, του γείτονά μας, που συνέχεια χτυπούν και μας παρακαλούν να τους δώσουμε ζωή και ελπίδα.

Απλώνουμε τα χέρια μας και τους αγκαλιάζουμε, τα μικρά παιδάκια είναι αθώες ψυχές, χωρίς πονηριά και υστεροβουλίες, αγνές ψυχές, κι όμως έχουν βιώματα που κανείς από μας δε γεύτηκε στη ζωή του.

Δεν έχουμε πολλά να τους δώσουμε, όμως το καθημερινό πιάτο φαγητού γι’ αυτά τα παιδάκια είναι πολύτιμο, ίσως το πολυτιμότερο δώρο που μπορούμε να τους δώσουμε.

Είναι παρήγορο το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που μας σκέφτονται, μας παρακολουθούν και γίνονται συνοδοιπόροι στο έργο αυτό του δοσίματος εξ ολοκλήρου του εαυτού μας για τον πλησίον μας.

Δεν περιμένουμε επαίνους ούτε περγαμηνές και παράσημα, μας αρκεί το γεγονός ότι τα βλέπουμε καθημερινά, είναι δίπλα μας, μαζί μας και γινόμαστε ένα μαζί τους.

Αυτό είναι η επιτυχία της προσφοράς προς τον συνάνθρωπό μας, ιδιαίτερα στα μικρά παιδάκια που μας περικυκλώνουν καθημερινά και μας απλώνουν τα κουρασμένα χεράκια τους για να στηριχθούν και να αρχίσουν τον δρόμο της τέλειας και ανεπανάληπτης πορείας της ζωής τους.

Εδώ, στο προαύλιο της επισκοπής μας βρίσκεται το Ορθόδοξο νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο. Μαζεύονται καθημερινά 311 παιδάκια που προέρχονται από τη μικρή μας γειτονιά, που θεωρείται ότι είναι μία από τις πιο περιφρονημένες και με αυτόν τον τρόπο άνετα μπορούμε να την αποκαλούμε παραγκούπολη, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι εδώ γύρω μας είναι πάμφτωχοι, δεν έχουν τη δυνατότητα να στείλουν τα παιδιά τους να φοιτήσουν σε οποιοδήποτε σχολείο ή νηπιαγωγείο.

Γι’ αυτό αποφασίσαμε, πριν ακριβώς 20 χρόνια να βοηθήσουμε αυτά τα αθώα παιδάκια, φτωχά και ορφανά, εγκαταλελειμμένα, που δεν θα είχαν καμία ελπίδα για τη ζωή τους.

Τα μορφώνουμε, τους δίνουμε τις απαραίτητες γνώσεις αλλά ταυτόχρονα γνωρίζουν τον Χριστό μέσα από τις ιερές ακολουθίες μας, που τελούνται καθημερινά, πρωί και βράδυ, γι’ αυτά τα παιδάκια, στον παρακείμενο Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας.

Δεν ήταν όμως αρκετό. Τα παιδάκια πεινούν, έρχονται νηστικά κι έτσι αποφασίσαμε να τους δίνουμε κάθε μέρα πρωινό και γεύμα.

Γνωρίζουμε ότι πηγαίνοντας στο σπίτι τους δεν πρόκειται να φάνε ξανά, αυτό όμως που τους δίνουμε, εδώ στον χώρο μας, είναι αρκετό για να τους κρατήσει ζωντανούς κι έτσι μπορούν να συνεχίζουν αργά τα βήματά τους.

Παρόμοια καθημερινά συσσίτια έχουμε σε διάφορες περιοχές της Κένυας , στις πιο απομακρυσμένες, ακόμα και στη φυλή των Μασάι, όπου η ανομβρία δημιουργεί ακόμα περισσότερα προβλήματα.

Γι’ αυτό έχουμε μεγάλη ανάγκη στήριξης αυτών των αθώων εικόνων του Θεού, που όπως είπα και πιο πάνω τούς δίνουμε ένα πιάτο φαγητού για να επιβιώσουν, γι’ αυτό και μας ευγνωμονούν.

Τα αποτελέσματα είναι αξιοθαύμαστα. Αν σκεφθεί κανείς ότι ένας αριθμός από αυτά που πέρασαν από την αυλή μας, από τα εκπαιδευτήριά μας, σήμερα έχουν μια σημαντική θέση μέσα στην κοινωνία.

Ευχαριστούμε τον Θεό που μας σκέπει και προμηθεύει με τόσα αγαθά, μέσα από τις προσευχές τόσων ανθρώπων που αγαπούν το έργο μας.

Και ιδού το θαύμα! Το Άγιο Πνεύμα με τις θαυματουργικές επεμβάσεις του μας βοήθησε να τελέσουμε τις ιερές ακολουθίες στον ιερό ναό της Πατριαρχικής μας σχολής «Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄» και στον καθεδρικό ναό των Αγίων Αναργύρων.

Οι ιεροσπουδαστές μας με τις γλυκύτατες και μελωδικές φωνές τους έψαλλαν αρμονικότατα, έτσι μας έδιναν και μας επιβεβαίωναν πόσο σημαντικό ήταν το γεγονός του Πάθους του Ναζωραίου Ιησού και προπαντός της Αναστάσεώς Του.

Το μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου τελέσαμε στον ιερό ναό του Αγίου Λουκά, περιχώρου της Ναϊρόμπι, με τη συμμετοχή των ευσεβών ενοριτών και φυσικά των ιεροσπουδαστών της Πατριαρχικής μας σχολής.

Τη Μεγάλη Πέμπτη, 15 από τους πρωτοετείς σπουδαστές μας, προερχόμενοι από τις τρεις χώρες της ανατολικής Αφρικής προχειρίσθηκαν σε αναγνώστες. Αυτό είναι ένα άλλο σημείο που μας επιβεβαιώνει την άπειρη αγάπη του Θεού προς το επιτελούμενο έργο της ιεραποστολής.

Οι 15 νέοι αναγνώστες θα είναι οι μέλλοντες ιερείς ή κατηχητές στις χώρες καταγωγής τους. Αυτό μας δίνει ελπίδα και κουράγιο, υπομονή και σταθερότητα ότι τελικά θα θριαμβεύσει το σωτηριώδες μήνυμα της Αναστάσεως στις χώρες της Αφρικανικής Ηπείρου.

Η τελετή της Αναστάσεως έγινε στον καθεδρικό ναό των Αγίων Αναργύρων, με τη συμμετοχή ιερέων και πλήθος πιστών που ήλθαν να γευθούν το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως Του Κυρίου. Το «Χριστός Ανέστη» ακούστηκε σε περισσότερες από 20 γλώσσες ή διαλέκτους.

Την Κυριακή του Πάσχα το απόγευμα ο εσπερινός της Αγάπης τελέστηκε στον ιερό ναό του Αγίου Μακαρίου της πατριαρχικής σχολής με την συμμετοχή πλειάδας ιερέων και πιστών από τις διάφορες ενορίες της Ναϊρόμπης και των περιχώρων. Το ευαγγέλιο διαβάστηκε σε πολλές γλώσσες και διαλέκτους.

Να σημειώσουμε ότι τις δύο ακολουθίες, της Αναστάσεως και του εσπερινού της Αγάπης, μετέδωσαν οι κυριότεροι τηλεοπτικοί σταθμοί της Κένυας και τις παρακολούθησαν περισσότεροι από δέκα εκατομμύρια παγκοσμίως.

Δεν θα ήθελα να μπω σε λεπτομέρειες και να σχολιάσω την μεγάλη ευεργεσία που μας έδωσε ο Θεός στα τριάντα χρόνια της ταπεινής μας διακονίας στον ευλογημένο αυτόν χώρο της μαύρης Ηπείρου. Το ξεκίνημα δεν ήταν εύκολο.

Μια ιστορία που μοιάζει σαν παραμύθι, ένας λαϊκός άσημος και φτωχός… ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της ιεροσύνης μέσα σε πέντε μέρες. Ανεξερεύνητες οι βουλές του Θεού.

Ποτέ δεν φανταζόμουνα ότι αυτή η απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Παλαιφάτου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής θα ήταν ένα καινούργιο ξεκίνημα για την υπόλοιπη ζωή μου.

Τώρα Αρχιερέας. Όλοι περιμένουν. Μικροί και μεγάλοι, γέροι και νέοι. Από πού να αρχίσω. Εδώ, στον χώρο μας, η Πατριαρχική μας Σχολή, το Διδασκαλικό Κολλέγιο, το Δημοτικό, η Τεχνική Σχολή.

Μια νέα πορεία με αγώνες και εκπλήξεις. Πάνω από όλα η ευθύνη η βαριά και το καθήκον να υπηρετήσω τον κάθε άνθρωπο σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και το μήνυμα του ευαγγελίου.

Ταλαιπωρίες, Θεέ μου, εγχειρίσεις, αρρώστιες, τι ταξίδια μέρες και νύκτες, τι δυστυχήματα, τι εμπόδια, τι περιφρονήσεις, διώξεις, ταπεινώσεις!

Κι όμως αυτός είναι ο δρόμος της θυσίας. Μέσα από τις δοκιμασίες, μέσα από τις ταλαιπωρίες πάντα ο Θεός βρισκόταν μπροστά, άνοιγε νέους ορίζοντας και ήταν εκεί για να δείχνει με την παρουσία Του πόσο ευλογημένος είναι αυτός ο δρόμος.

Τι ευλογία, τι χαρά, να είναι κανείς σ΄ όλη του τη ζωή κοντά στον άνθρωπο και να θυσιάζεται για όλους! Κάθε βήμα και κάθε στιγμή δόσιμο ψυχής τε και σώματι για τον μικρό και τον μεγάλο. Όλοι περιμένουν.

Ο Επίσκοπος είναι εκεί πρώτος, μαζί τους, να τους αγιάσει, να τους αγκαλιάσει, να τους παρηγορήσει, να τους δώσει ελπίδα και θάρρος. Γίνεται θυσία για όλους.

Στη συμπλήρωση μάλιστα της 78ης επετείου των γενεθλίων μου, αυτές τις μέρες, οι Αφρικανοί αδελφοί μας, ιερείς και λαϊκοί, πρεσβυτέρες, μικροί και νέοι, με εξέπληξαν όταν άρχισαν να καταφθάνουν από όλη την επικράτεια της Κένυας, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τα αισθήματα αγάπης σεβασμού και ευγνωμοσύνης στο ταπεινό πρόσωπό μου, κάτι που δεν περίμενα.

Και ένα τελευταίο και ιστορικό γεγονός: την ημέρα της μνήμης του αγίου Μάρκου του ευαγγελιστή πρώτου επισκόπου Αλεξανδρείας τελέστηκε, εδώ στον χώρο της Πατριαρχικής μας Σχολής, η πρωτότυπη αρχαία Θεία Λειτουργία του, για να τονίσουμε την σχέση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, από τον πρώτο επίσκοπο μέχρι και τον σημερινό Θεόδωρο Β΄, με την υπόσχεσή μου ότι του χρόνου θα έχουμε εκδώσει ήδη το αγγλικό κείμενο μαζί με την παράλληλη μετάφραση στα Σουαχίλι.

Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία, μαζί με τους ιεροσπουδαστές μας να επισκεφθούμε το περίφημο και ξακουστό όρος Κιλιμάντζαρο, όπου οι τρεις ιερείς μας, δύο της φυλής των Κικούγιου και ένας της φυλής των Μασάι, στηρίζουν και ενισχύουν το έργο της Ορθόδοξής μας πίστης με διάφορες εκδηλώσεις που ενδυναμώνουν και δίνουν ελπίδα στον άνθρωπο.

Επαναλαμβάνουμε, για μια ακόμη φορά, ότι επισκεφθήκαμε και το ορφανοτροφείο, όπου φιλοξενούνται 85 ορφανά παιδάκια, ιδιαίτερα της φυλής των Μασάι, αφού ο ίδιος ο ιερέας μας είναι κι αυτός της ομώνυμης φυλής.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε όπως δημοσίευσα σε παλαιότερές μου μελέτες, τη διεξαγωγή ποδοσφαιρικού αγώνα μεταξύ των ιεροσπουδαστών της Πατριαρχικής μας Σχολής και των ποδοσφαιριστών της Ορθόδοξης ενορίας του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.