Του Αρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

Ἡ μεταστροφή του στό χριστιανισμό, προπαντός μετά τούς φοβερούς διωγμούς τοῦ σκληροῦ Διοκλητιανοῦ, ἦταν θεία ἐπέμβαση.

Ἐπιλογή, ἀπόφαση Θεοῦ. Καί ὁ Θεός δέν τόν ἐπέλεξε τυχαίως. Κατακοσμεῖτο ἀπό χαρίσματα· προπαντός, ἀπό ταπείνωση καί εὐσπλαγχνία.

Ὅταν στά Μεδιόλανα (312) νίκησε τό Μαξέντιο, καί ἔμπαινε ὡς νικητής στή Ρώμη, οἱ ἄνθρωποιτοῦ Μαξεντίου περίμεναν τό τέλος τους.

Ὅμως, ἔγραψαν γι'αὐτόν: «Τί εὐτυχία πλημμυρίζει τή Ρώμη! Δέν ἐπέτρεψες ν'ἀγγίξουν οὔτε ἐκείνους τῶν ὁποίων τό θάνατο ζητοῦσε ἡ Ρώμη!» (Εberhard Horst. Μέγας Κων/νος. «Ὠκεανίδα». 2007, σελ. 249).

Καί ὅταν τήν ἄνοιξη τοῦ (313 μ.Χ.) ἐξεστράτευσε στήν Ἄνω Ἰταλία, καί κατέκτησε τήν πόλη Σενούσιο (Σούσα περιοχῆς Τορίνου) δέν ἐπέτρεψε στούς στρατιῶτες του, νά πάρουν λάφυρα· καί τά δικαιοῦντο!

Τό ἄλλο; Βλέποντας τά σπίτια τῶν κατοίκων νά καίγονται ἀπό τή φωτιά, ἔστειλε τούς στρατιῶτες του νά σβήσουν τή φωτιά!

Τό νέο διαδόθηκε ἀστραπιαίως καί οἱ πόλεις ἄνοιγαν τίς πύλες τους καί τόν ὑποδέχονταν ὡς Μεσσία! (Αὐτόθι, σελ. 218-219).

Πολλοί ἀπό τούς Ἐπισκόπους πού μετεῖχαν στήν Πρώτη Οἰκουμενική Σύνοδο, εἶχαν βασανισθεῖ ἀπό τούς διωγμούς.

Ὁ Μ. Κων/νος μπαίνοντας στήν Αἴθουσα, ἔσκυψε καί μέ δάκρυα τούς ἀσπάσθηκε.

Εἶχε τέτοια ταπείνωση καί ὑπομονή, ὥστε τούς ἀσπάσθηκε ἕναν, ἕναν! Καί ἦταν ἐν συνόλῳ 318!

Καί ἐνῶ στήν Αἴθουσα τοῦ εἶχαν ἑτοιμάσει ἕναν ὑψηλό, περίλαμπρο θρόνο, αὐτός κάθισε σέ καθισματάκι!

Μέ τό σκεπτικό ὅτι ὁ θρόνος ἀνήκει στό Χριστό. Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο νά καθίσει σέ τέτοιο θρόνο.

Καί μόνο ὅτι ἔβαλε στόπ στούς φοβερούς διωγμούς, ἦταν ἀρκετό νά χαρακτηρισθεῖ εὐεργέτης τῆς Ἐκκλησίας.

Ἄν ἰσχύει, ὅποιος σχίζει τήν Ἐκκλησία, ἡ ἁμαρτία του δέν συγχωρεῖται οὔτε μέ τό μαρτύριο (Ἰωάννης Χρυσόστομος P.G. 62:85), ἰσχύει καί ὅποιος σώζει τήν Ἐκκλησία ἀπό τά μαρτύρια, τούς διωγμούς, εἶναι ἀνώτερος ἀπό μεγαλομάρτυρα.

Ὁ αἱματηρός διωγμός κατά τῶν χριστιανῶν ἀπό τήν κρατική ἐξουσία «παρήγαγε» μάρτυρες Χριστοῦ.

Ὑπάρχει ὅμως καί ἕνας ἄλλος «διωγμός», ὁ ὁποῖος μπορεῖ νά εἶναι ἀναίμακτος, ἀλλά «παράγει» ἀποστάτες.

Εἶναι ἡ θέσπιση ἀντιχριστιανικῶν νόμων, πού διαστρέφει τό φρόνημα τῶν χριστιανῶν, καί τούς ὁδηγεῖ στήν ἀποστασία.

Θά ἦταν προτιμότερο, ἡ Πολιτεία νά κυνηγοῦσε τούς χριστιανούς γιά νά τούς ἀποκεφαλίσει, παρά νά τούς ὁδηγεῖ στή «δαιμονοποίηση» θεσπίζοντας τέτοιους νόμους!

Γι'αὐτό ὁ θεόσοφος Μ. Κων/νος δέν ἔβαλε ἁπλῶς ἕνα τέλος στούς διωγμούς, ἀλλά προστάτευσε, θωράκισε τό φρόνημα τῶν χριστιανῶν, καταργώντας τή ρωμαϊκή, εἰδωλολατρική νομοθεσία, καί ἀντικαθιστώντας την μέ νόμους χριστιανιακούς.

Χωρίς αὐτό, ἡ προσφορά του στό χριστιανισμό θά ἦταν λειψή. Γι'αὐτό καί δοξάσθηκε τρανῶς ἀπό τό Θεό.

Τό σκήνωμά του ἀνέβλυζε μύρο, καί ὁ τάφος του ἔγινε πηγή θαυμάτων· «οὗ καί ἡ λάρναξ ἰάσεις βρύει» (Δόξα Ἀποστίχων Ἑσπερινοῦ ΚΑ' Μαϊου).

«Ἅγιε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν».