«Ἡ ἀποκάλυψη καί οἱ ἐμφανίσεις τῶν ἁγίων νεοφανῶν Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης» (τόμος δεύτερος)

Τό Νοέμβριο τοῦ 2013 κυκλοφορήθηκε ἀπό τήν ἀνδρῴα Ἱερά Μονή τοῦ Ἁγίου Ραφαήλ Γρίβας ὁ πρῶτος τόμος τοῦ ἔργου μου «Ἡ ἀποκάλυψη καί οἱ ἐμφανίσεις τῶν ἁγίων νεοφανῶν Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης». Ὁ πρῶτος αὐτός τόμος ἔγινε ἐνθουσιωδῶς ἀποδεκτός ἀπό τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας.

Ἦταν μιά ὡριμότερη προσπάθεια, νά ἀνασώσω μέ σαφήνεια καί νά παρουσιάσω ἐπαγωγικά καί τά νέα στοιχεῖα πού ἀνευρέθησαν στό ἀρχεῖο τοῦ Φώτη Κόντογλου πού μοῦ παραδόθηκε ἀπό τήν θυγατέρα του Δεσπούλα, κυρίως δέ τίς ἀποκαλύψεις καί τά γεγονότα τοῦ 1959 καί τοῦ 1960, στόν λόφο τῶν Καρυῶν τῆς Θερμῆς Λέσβου, μέ τά ὁποῖα ξεκίνησε καί προχώρησε ἡ ἱστορία τῶν προσφιλεστάτων μας νεοφανῶν Μαρτύρων.

Βασικοί σταθμοί τοῦ Α΄ τόμου ἦταν:

―ἡ εὕρεση τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ἱερομάρτυρος Ραφαήλ τοῦ Ἰθακησίου ἀπό τά ὁποῖα ἔλειπε μόνον ἡ κάτω σιαγόνα· σταδιακή ἀποκάλυψη τῆς ταυτότητός του, μέ συγκλονιστικά ἀποκαλυπτικά γεγονότα.

―ἡ θαυμαστή εὕρεση τῆς σιαγόνας του σέ ὑποδειχθέν σημεῖο καταχωνιασμένη γιά 500 χρόνια ἀπό προσχώσεις πού ἐκάλυψαν τό πυρπολημένο Μοναστήρι, σέ βάθος περίπου δύο μέτρων κάτω ἀπό ἕνα βράχο, ὅπου ξενοδοχεῖτο τό ἱερόν θησαύρισμα.

―ἡ εὕρεση τοῦ πιθαριοῦ μέ λίγα μισοκαμένα ὀστά τῆς 12χρονης Εἰρήνης, κατόπιν ἐνυπνίου τῆς Βιργινίας Ἀδάμ, σέ ὑποδειχθέν ὑπ᾽ αὐτῆς σημεῖο μέσα στή γῆ.

―ἡ εὕρεση τῶν λειψάνων τοῦ ἱεροδιακόνου Νικολάου, μέ συγκλονιστική ἀποκάλυψη σέ μιά ἁπλή Θερμιώτισσα, τή Μαρία Τσολάκη καί τήν εὕρεση τοῦ ἱεροῦ διπλοπρόσωπου μολυβδόβουλου μέ τήν ἐξεικόνιση τῆς Παναγίας ἀπό τή μιά καί ἀπό τήν ἄλλη τοῦ Ταξιάρχου Μιχαήλ· τά δύο περιστατικά εἶχαν προειπωθεῖ ἀπό τήν ἴδια στό Σεβασμιώτατο· αὐτά ἀνέμενε πλέον ὁ Μητροπολίτης γιά νά πεισθεῖ γιά τήν ἄνωθεν προέλευση καί τήν ἀποκαλυπτική διάσταση τῶν γεγονότων.

―ἡ ἀποδοχή τῆς ἁγιότητος τῶν Μαρτύρων καί ἡ ὁμολογία τοῦ Μητροπολίτου Μυτιλήνης Ἰακώβου (Κλεομβρότου) ἐκφρασθεῖσα στόν τόπο τῆς εὑρέσεως μέ τή φράση «αὐτό εἶναι σημεῖον μέγα», καί ἡ δική του “ἐκκλησιαστική ἀναδοχή” καί ἐπίσημη προώθηση τῆς ἀποκάλυψης τῶν Ἁγίων.

Ὅποιος διάβασε ἐκεῖνον τόν τόμο, σίγουρα ἀντιλήφθηκε ὅτι:

(αον) ἡ ἱστορία τῶν Ἁγίων δέν εἶναι ἀποκύημα νοσηρᾶς φαντασίας, ἀλλά στήν κυριολεξία συνιστᾶ θεόσταλτη ἐμπειρία πού ἡ σκαπάνη τήν ἐπαλήθευε

(βον) ὅτι δέν φανερώθηκε μονομιᾶς

καί (γον) ὅτι αὐτή ἡ θεόπεμπτη ἱστορία ἐντάσσεται στή νεότερη-σύγχρονη «ἐκκλησιαστική ἱστορία».

***

Μόλις τυπώθηκε καί κυκλοφορεῖται ὁ δεύτερος τόμος, ὁ ὁποῖος ἔχει τόν ἴδιο πάντοτε τίτλο: «Ἡ ἀποκάλυψη καί οἱ ἐμφανίσεις τῶν ἁγίων νεοφανῶν Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης». Μέ ὑπότιτλο «Β΄» (Β΄ τόμος).

Παρέλαβα τά ἀντίτυπα στίς 12 Ἀπριλίου! Καί σ᾽ αὐτό τό φαινομενικά τυχαῖο καί ἁπλούστατο δεδομένο (ὅπως καί σέ ἀναρίθμητα τῶν ἀδελφῶν μας) ἐμφαίνεται πώς ἡ ζωή μας δέν εἶναι «μετέωρη», ἀλλά εὐεργετούμενη καί ἐκτυλισσόμενη μέσα στήν ἀπερινόητη θεία φιλανθρωπία. 12 Ἀπριλίου τό 1463 συνέπεσε νά εἶναι Λαμπροτρίτη, ὅταν ὁ ἡγούμενος ἅγιος Ραφαήλ μέ τόν ἀποκεφαλισμό του ἐτελειώθη ἐν Κυρίῳ, ἀφοῦ εἶχαν προηγηθεῖ οἱ συμμάρτυρές του. Ἡ ἀποκοπή τῆς κάτω σιαγόνος εἶχε συμβεῖ τό Μεγάλο Σάββατο πού συνέπιπτε τότε μέ τήν 9η Ἀπριλίου.

***

Ὁ δεύτερος αὐτός τόμος, βασικά, παρουσιάζει τά γεγονότα τοῦ 1961 καί 1962, ὅπως συνέβησαν ἐκεῖ, στή Λέσβο.

―ὁμιλεῖ γιά τίς προηγούμενες ἐκκλησιαστικές φάσεις σ᾽ ἐκεῖνο τό μαρτυρικό λόφο.

―ἀναφέρει τήν καθαγιασμένη ἰδιαιτερότητα τοῦ τόπου στόν ὁποῖο στήθηκαν ἀνά τούς αἰῶνες 12 ἱερά θυσιαστήρια· τά ἑπτά ἀπό αὐτά προτοῦ ἀποκαλυφθοῦν στίς μέρες μας τά λείψανα τοῦ ἡγουμένου ἁγίου Ραφαήλ τοῦ ἱερομάρτυρα:

α) ἡ Ἀρχαιολογία μέ τά θωράκια καί τά περιστύλια πού ἦρθαν στό φῶς τής ἡμέρας ὁμιλεῖ γιά παλαιοχριστιανικό ναό πού προϋπῆρχε σέ αὐτόν τόν τόπο·

β) δεύτερη ἐκκλησία κτίστηκε πάνω ἀπό αὐτήν πού εἶχε γκρεμισθεῖ, ὅπου ἀρχές τοῦ 13ου αἰῶνα ἐμαρτύρησε ἡ ἡρωϊκή μάρτυς ἡγουμένη Ὀλυμπία μέ τίς συμμονάστριές της ἀπό τούς πειρατές·

γ) στά ἐρείπιά της ἀνεγέρθηκε ἐκ νέου Μοναστήρι μέ ναό ὅπου ἐγκαθιδρύθηκε τό τρίτο ἱερό Θυσιαστήριο·

δ) σέ αὐτήν τήν Μονή, πού εἶχε ἐπισκευασθεῖ καί ἀνακαινισθεῖ ἐγκαταβίωσαν τό 1454 ὁ ἱερομόναχος Ραφαήλ ὁ Ἰθακήσιος καί ὁ ὑποτακτικός του διάκονος Νικόλαος ὁ Θεσσαλονικεύς, στό ναό τῆς ὁποίας ἐνταφιάσθηκε ὁ σφαγιασθείς ἡγούμενός της·

ε) Μετά τό μαρτύριό του καί τῶν ἄλλων συναθλητῶν του, οἱ διασωθέντες χριστιανοί ἀνέγειραν τό τέταρτο κατά σειρά ναΐδριο ἐν εἴδη κιβωρίου πάνω ἀπό τό μνῆμα του·

στ) οἱ Τοῦρκοι κατέστρεψαν τό ναΐδριο, ἀφήνοντας ἄθικτα μόνο τά δύο ἡμικυκλικά στηρίγματα ἀνατολικά καί δυτικά τοῦ μνημείου·

ζ) 15 χρόνια μετά τόν ἐνταφιασμό τοῦ μάρτυρα ἁγίου Ραφαήλ, τό 1478 ὁ ἱερέας μέ τά παλικάρια τοῦ χωριοῦ ἔκτισαν ἕνα ἐκκλησάκι, τό πέμπτο κατά σειρά, καί τό ἀφιέρωσαν στά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου· μέσα στό ναό, μπροστά ἀπό τήν ἁγία Τράπεζα, ἔμπηξαν κατακόρυφα ἕνα μαρμάρινο στύλο πού στηριζόταν στόν τάφο τοῦ ἁγίου Ραφαήλ· πάνω του τοποθέτησαν μιά μακρόστενη πελεκημένη πέτρα-σύμβολο πού κατέληγε σέ τρία τρίγωνα, συμβολίζοντας τήν Ἁγία Τριάδα·

η) οἱ σεισμοί πού συνέβησαν ρηγμάτωσαν τό ἐκκλησάκι· ὁ πλέον καταστρεπτικός σεισμός τοῦ 1755 ἰσοπέδωσε τό ἐκκλησάκι, ἀλλά καί περισσότερα σπίτια τοῦ νησιοῦ· διασώθηκε μόνο ἡ ἁγία Τράπεζα καί ἡ πελεκημένη πέτρα πού προεξεῖχε ἀπό τό ἔδαφος· ἔτσι διαμορφώθηκε τό “ἀχειροποίητο” ἕκτο ἐρημοκλήσι στεγαζόμενο ἀπό μία ἀγριοπουρναριά· λειτουργιόταν κάθε χρόνο 8 Σεπτεμβρίου καί τήν Τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα, χωρίς οἱ Θερμιῶτες νά γνωρίζουν τό λόγο·

θ) ἕβδομο στή σειρά ἦταν τό ἐξωκλήσι-τάμα τῆς πεθερᾶς τοῦ Ἄγγελου Ράλλη, τῆς Ἀγγελικῆς Μαραγκοῦ, στό ὄνομα τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου· στίς 8 Σεπτεμβρίου τοῦ 1959 πρωτολειτουργήθηκε καί σέ 20 μῆνες, στίς 7 Μαΐου τοῦ 1961 κατεδαφίσθηκε, ὄχι πάντως τυχαῖα·

ι) τά ξυλινα κιβώτια μέ τά ἱερά λείψανα τῶν Μαρτύρων μεταφέρθηκαν στό ἀπέριττον ὄγδοο προσωρινό ναΐσκο-φτωχό ἐκκλησάκι, πού ἦταν ἀπό ξυλοπολτό·

ια) λόγῳ τῶν ἀνασκαφῶν ἔφτιαξαν στήν πλατεία τῶν Καρυῶν τήν ἔνατη κατα σειρά ξύλινη ἐκκλησούλα (11.10.1961)·

ιβ) στόν ἴδιο χῶρο κτίσθηκε ἡ δέκατη ἐκκλησία· εἶναι τό ἰσόγειο τοῦ σημερινοῦ διορόφου ναοῦ τῆς γυναικείας Μονῆς στή Λέσβο·

ιγ) ἡ ἑνδέκατη ἐκκλησία στό ὄνομα τῶν ἁγίων νεοφανῶν μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης ἐπάνωθεν τῆς ἰσόγειας εἶναι ὁ κεντρικός ναός τῆς γυναικείας ἱερᾶς Μονῆς·

ιδ) στόν ἑνιαῖο χῶρο της καί στή νότια πλευρά τῆς ἐκκλησίας ἔχει ἐνσωματωμένο τό δωδέκατο ἱερό Θυσιαστήριο μέ τό μνημεῖο τοῦ ἁγίου Ραφαήλ, τό ὁποῖο δέν μετακινήθηκε καθόλου ἀπό τή θέση του·

Ὁ ἁγιασμένος λόφος τῶν Καρυῶν φιλοξένησε τόσα ἱερά Θυσιαστήρια πού προσφερόταν καί προσφέρεται ἡ ἀναίμακτη θεία Εὐχαριστία εἰς ἀνάμνησιν τοῦ σωτηρίου Πάθους καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας “ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας”.

―ὁμιλεῖ γιά τίς πολύμηνες προειδοποιήσεις περί τήν εὕρεση τῆς εἰκόνος τῆς Παναγίας Πλατυτέρας (καί τήν ἀνεύρεσή της).

―ὁμιλεῖ γιά τίς πολύμηνες προειδοποιήσεις περί τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορος (καί τήν ἀνεύρεσή του).

―ὁμιλεῖ γιά τήν ἀνεύρεση τοῦ παλαιοῦ Ἁγιάσματος.

―παρουσιάζει τή σταδιακή νέα φάση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας τοῦ τόπου, μέ τό νέο μοναστήρι.

―ἀναφέρεται στήν ἀνεύρεση τῶν ἱερῶν λειψάνων τῆς ὁσιομάρτυρος ᾽Ολυμπίας, καθώς καί τῶν ἥλων μέ τούς ὁποίους ὑπέστη τό μαρτύρο.

Πλῆθος συμπληρωματικῶν στοιχείων συναρπάζουν τό θαυμασμό καί ἀφυπνίζουν τήν πίστη μας, ὥστε νά γίνει «σχέση μέ τό Θεό», «ἐκκλησιαστική κοινωνία τοῦ Θεοῦ».

***

Ὅμως, ἔχει κάτι τό ἰδιαίτερο αὐτός ὁ δεύτερος τόμος.

Στό Προοίμιο καί στήν Εἰσαγωγή ἐξηγεῖ τήν ἐκκλησιαστική σημασία καί λειτουργικότητα ὅλης αὐτῆς τῆς ἱερῆς ἀποκάλυψης.

Ἐπιπλέον, εἶναι δομημένος σέ θεματικές ἑνότητες. Δέν γινόταν ἀλλιῶς. Διαφορετικά δέν θά μποροῦσε ὁ κάθε ἀναγνώστης νά ἔχει τή πραγματική συνολική αἴσθηση τοῦ ἱστορικοῦ.

Ὁ δεύτερος τόμος παρουσιάζει τακτοποιημένα σέ θεματικές ἑνότητες τά «προεξαγγελτικά σημεῖα» γιά τήν Πλατυτέρα, γιά τόν Παντοκράτορα, γιά τό Ἁγίασμα, γιά τά ἄλλα ἀνευρεθέντα λείψανα.

Ὁ δεύτερος αὐτός τόμος εἰσαγωγικά, ἐξηγεῖ τήν ἐκκλησιαστική σημασία αὐτῆς τῆς ἱστορίας. Παρουσιάζει τίς ἀνευρέσεις τοῦ 1961 και 1962, σέ θεματικές ἑνότητες.Τά γεγονότα συνέβησαν πρίν 60 χρόνια στη Λέσβο. Ὅμως, προετοιμάζονταν ἐπί μῆνες, μέ προ-αποκαλύψεις. Ὅσα βρέθηκαν, δέν βρέθηκαν μονομιᾶς. Μέ μιάν ἀναλογία, παρουσιάζω στόν Β΄ τόμο “θεματικά” (κατά ἑνότητες) τίς προειδοποιήσεις, τίς ἀποκαλύψεις, ὥστε νά φθάσουμε στις ἀνευρέσεις.

Καί τό ἔκανα αὐτό μέ πάρα πολύ κόπο. Και γιά δύο λόγους.

(αον) Γιά νά διασώσω καί νά ἀποκαταστήσω τά δεδομένα αὐτῆς τῆς ἱερῆς ἱστορίας, μέ κάθε δυνατή ἀκεραιότητα καί καθαρότητα, καί νά ἀνασώσω τά γεγονότα, χωρίς μυθιστορηματικές αὐθαιρεσίες περί τά οὐσιώδη τῶν δεδομένων.

Ἀτυχῶς παρεισέφρυσαν ἀλλοῦ καί, ἄν ἀφήνονταν ἀδιευκρίνιστα, θά περνοῦσαν στό νεότερο συναξάρι τῶν Ἁγίων, ἐνῶ θά συνεπισκίαζαν τά γενόμενα καί θά ἀποκρυπτόταν ἡ ἀλήθεια. Μέ τή νέα αὐτή προσπάθεια, ἔχουμε ἀποκατάσταση τῶν ἀληθινῶν γενομένων καί τῶν ἱερῶν δεδομένων.

(βον) Τό πράττω αὐτό, γιά νά καταδείξω καί νά προβάλω ξεκάθαρα στούς εὐλαβεῖς ἀναγνῶστες ὅτι σ᾽ αὐτήν τήν ἅγια ἱστορία ἐνεργοῦσε ὁ Θεός. Δροῦσαν μέν οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά ἐνεργοῦσε ὁ Κύριος. Ἄφηνε τούς ἀνθρώπους, ἄλλους νά ἀπιστοῦν ἤ νά διστάζουν, ἄλλους νά ἀγωνιοῦν καί νά συμμετέχουν· ἄλλους νά ἐπαληθεύονται, καί ἄλλους νά σφάλλουν· ἄλλους νά εὐστοχοῦν, καί ἄλλους νά ἀστοχοῦν. Ἐπί μῆνες καί μῆνες. Ὅπως εἶχαν περάσει 500 χρόνια ἀπό τά μαρτύρια τῶν Ἁγίων, ὥσπου νά τούς φανερώσει σέ μᾶς. Ὅμως, ἡ ἱστορία τῶν Ἁγίων προχωροῦσε στήν πορεία ἀποκάλυψης πού εἶχε χαράξει ὁ Θεός. Μέ εὐρύτερη συμμετοχή, ἐνεργό εἴτε παθητική, ὅλο καί περισσοτέρων. Κάτι ἀντίστοιχο (ἐν σμικρῷ) μέ τήν ἱστορική πορεία τῆς Ἐκκλησίας. Ὅ,τι συμβαίνει πάντοτε μέ τήν διαιώνια ἐκκλησιαστική «ὑποδοχή» τοῦ ἑορτολογίου καί τοῦ ἁγιολογίου καί τῆς λειτουργικῆς παραδόσεως. Εἶναι δεδομένα πού ὡρίμασαν διά μακρῶν.

***

Ἡ ἐνεργούμενη ἱστορική πορεία τῆς Ἐκκλησίας εἶναι μιά «διαλεκτική» μέ τήν διενεργούμενη ἱστορία τοῦ τυπικά ἀνθρώπινου κόσμου. Ἡ ἐκκλησιαστική ἱστορία ξεκινᾶ μέ τήν Α΄ παρουσία τοῦ Κυρίου (καί τή μακρά προφητική της προετοιμασία). Καί προχωρεῖ πρός τήν Β΄ παρουσία τοῦ Κυρίου γιά ἕνα ἱστορικό ἄγνωστο, πού μόνο ὁ Κύριος τό γνωρίζει.

Αὐτό δέν γίνεται, γιά νά «παιδευόμαστε», ἀλλά γιά νά δοκιμαζόμαστε οἱ χριστιανοί διά τῆς ἱστορίας ὡς πρός τήν ποιότητα τῆς ἀγάπης μας προς τόν Κύριο καί τῆς διανθρώπινης ἀγάπης μας. Καί νά ἁπλώνεται ὁ εὐαγγελισμός τοῦ κόσμου σέ ὅλο καί περισσότερους ἀνθρώπους, μέχρι τήν ὕστατη στιγμή. Μέ ἀπροσμέτρητες γιά μᾶς καί ἀδιανόητες ἐπιβεβαιώσεις ἤ μᾶλλον νέες ἐκφάνσεις ἐκείνης τῆς “μιᾶς ροπῆς” τοῦ δικαίου ληστοῦ ἤ τῶν ἔσχατων διαλόγων τῆς διά σταυροῦ θείας οἰκονομίας…

Μιά τέτοια σμικρογραφία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας, θαυμαστή, συγκλονιστική, ἔχουμε καί στήν διά μακρῶν καί πολλῶν «ἀποκάλυψη καί τίς ἐμφανίσεις τῶν ἁγίων νεοφανῶν Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης».

Δέν ἔγιναν ὅλα μονομιᾶς. Ὅμως, προαναγγέλλονταν. Καί προσαναμένονταν. Καί πάλι προαναγγέλλονταν. Μέχρι νά συντελεσθοῦν σέ ἀνέλπιστο χρόνο.

Ἔτσι ὥστε νά δοκιμάζεται ἀκολούθως καί μέχρι τά χρόνια μας ἡ ἀκεραιότητα τοῦ σεβασμοῦ μας ὄχι στό θρησκευτικό μας “ἑαυτό”, ἀλλά στό Θεό πού “οὕτως ἠγάπησε τόν κόσμον, ὥστε τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ δοῦναι” καί ἀναμένει ἀπό ὅλους τό ἀναλογικό “τετέλεσται” “ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καί ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καί ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος καί ἐξ ὅλης τῆς διανοίας”.

Καί ὁ Κύριος μακροθυμῶν ἀνέχεται μέν, ἀλλά δέν προσαναμένει τούς ναρκισσισμούς μας. Ἀναμένει τήν ἀγαπῶσαν, τήν ἀκεραιούμενη εὐλάβεια πρός τούς Ἁγίους, μιάν “ἰσοπαλία” πρός τήν δική τους μαρτυρική ἀκεραιότητα.

***

Στή συγκεκριμένη ἀποκαλυπτική φανέρωση τῶν Ἁγίων καί τῶν ἱερῶν ἐκεῖ σεβασμάτων τί θέλει νά μᾶς δείξει ἡ “βραδυπορία” μεταξύ ἀποκαλύψεων καί ἀνευρέσεων;

Τί μᾶς διδάσκει;

Κάτι ἀνάλογο μέ τίς δι᾽ αἰώνων προφητικές (τ.ἔ. θεόσταλτες) σταδιακές ἀποκαλύψεις τῆς θείας οἰκονομίας (μιά συλλογική ὡρίμανση πού προχωρεῖ ἐνιστορικά σέ συναπαντήσεις μέ τόν “ἐν ἀρχῇ” τῆς Ἰωάννειας θεολογίας).

Ἡ ζωή μας δέν ἐκτυλίσσεται ἁπλῶς ὡς διαλεκτική μεταξύ αὐτενέργειας καί τυχαίων περιστατικῶν ἤ συγκυριῶν.

Ἡ πορεία τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι μέν «πορεία ἐλευθερίας», ἀλλά τίποτε δέν ἀπομένει «αὐτόνομο», «ἀπρονόητο», «τυχαῖο», κι ἄς φαίνεται «τυχάρπαστο». Εἶναι “τό ἀνοικτό στάδιον” μιᾶς ἐσχατολογικῆς διαλεκτικῆς.

Εἴμαστε ἡ κτίση τοῦ Κτίστου (ὅλος ὁ κόσμος). Καί μᾶς ἀντιστοιχεῖ κατά τοῦτο τουλάχιστον ἕνας ἱστορικός καί ὄχι καταχρηστικός «ρόλος φυσικότητας» (καθώς ἐμπρός στά μάτια μας ἡ κατάχρησή του καταδεικνύει σήμερα πανανθρώπινες τραγωδίες καί οἰκολογικές ὠδίνες).

Εἴμαστε Ἐκκλησία Θεοῦ ζῶντος (οἱ βαπτισμένοι). Καί μᾶς ἀναλογεῖ ἕνας «ρόλος ἐλευθερίας», συμμετοχῆς, ὑπακοῆς, ἐνασκήσεως, ἐναθλήσεως, μαρτυρίας (πού ὅλα αὐτά ἀνάγονται στή σχέση μέ τό Θεό, σέ μιά ἐκκλησιαστική σχέση πού διέρχεται καί πραγματώνεται (καί) διά τῶν καθ᾽ ἕκαστον “ἐνεικονισμῶν” τῆς “αἰσθητοποιημένης” ἐνανθρώπινης παρουσίας Του).

***
Αὐτό τό διπλό μήνυμα θέλει νά προσφέρει ὁ δεύτερος αὐτός τόμος. Καί τόν ἐμπιστεύομαι στό μέγα ἔλεος τοῦ Θεοῦ, στήν ἅγια φιλαδελφία τῶν «πρωτοτόκων τῶν ἀπογεγραμμένων ἐν οὐρανοῖς» καί στήν ἁγιοφιλή φιλαδελφία τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν τῆς φανερώσεως καί τῆς ἅγιας μαρτυρικῆς μεγαλοσύνης τῶν Νεοφανῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης καί τήν παρρησία τῶν Συμμαρτύρων τους.

† Ὁ Γουμενίσσης, Ἀξιουπόλεως καί Πολυκάστρου Δημήτριος

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ